Tag Archief van: workshop

2023 nr 116 (oktober)

Op zoek naar de feiten.

Soms moet je iets doen waar je geen zin in hebt. Overkomt iedereen regelmatig, zeker in werksituaties. Je maakt deel uit van een organisatie, je hebt een meerdaagse sessie over verandermanagement en teambuilding met je collega MT-leden, en je krijgt te horen dat een element van het programma een schilderworkshop is. Pfff! ‘Kan ik niet, wil ik niet, ben niet creatief; gewoon geen zin in!’ Maar ja, bot weigeren levert gedoe op, zit je ook niet op te wachten.

Vervullend is het dan voor mij om na 2 -vrolijke- uren te horen: ‘Ik zal niet meer zeggen dat ik er geen zin in heb. Het was hartstikke leuk!’ En wat maken mensen die nog nooit geschilderd hebben prachtige portretten van elkaar.

Aandachtig naar elkaar kijken, zonder oordeel, met focus op licht/donker, vlakken en kleuren, creëert een onderlinge band en een speciale sfeer. Opgedeeld in vijf stappen en roulerend achter de ezels worden de eindresultaten een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Als schilder en als mediator -je zou zeggen heel verschillende beroepen- komen voor mij in die paar uur belangrijke uitgangspunten samen.

Kijken zonder waardeoordeel, dat doet een schilder. Ik denk niet aan het karakter als ik iemand portretteer, ik heb geen mening tijdens het schilderen. Ik kijk hoe die lijn loopt, waar het oor begint, welke kleur de oogkas ten opzichte van de wang heeft. Dat oordeelloze zoeken maakt dat iemand intens naar zich kan laten kijken, zonder zich onprettig te voelen.

Als mediator observeer ik ook, ik stel me open, gooi mijn meningen overboord en gebruik mijn zintuigen (naast mijn verstand, niemand kan zonder) om er achter te komen waar de schoen wringt.

Op zoek naar de feiten, dat is de gemene deler voor mij. Een heerlijke bezigheid voor iemand die graag wil weten hoe het echt zit.

En na fase 1 -de feiten op tafel- komt natuurlijk fase 2: wat maak jij daarvan? Wat is jouw interpretatie? Daarover weer een andere keer.

Wil je meer informatie over de mogelijkheden voor zo’n workshop op locatie of in mijn atelier, mail of bel me gerust.

Groet,
Willy

PS
Het open atelierweekend in Zwolle was geslaagd. Niet heel druk, dus meer tijd voor gesprekken en e.e.a. verkocht, verhuurd (via mijn Kunstuitleen, klik hier voor de voorwaarden), nieuwe inschrijvingen voor deze brief, fijn!


Olieverf op doek, 20 x 60 cm.
Dit schilderijtje heeft een mooie plek gekregen in de keuken bij de koper.

 

2021 nr 92 (oktober)

Oktober is feestmaand.


olieverf op linnen, detail 

We vieren dat de verenging van 25 atelierhouders in De Oude Ambachtsschool 10 jaar bestaat. Plus 1, want het was eigenlijk vorig jaar, maar ja, corona… En zelf heb ik ook een mooi rond getal bereikt. Plus 1 dan. Haha, zo ben je altijd jubilaris.

Ach mensen, wat zal het ons boeien, die getallen. Gewoon een aanleiding om te vieren! We organiseren een fantastisch PLEINFESTIVAL op zondag 31 oktober a.s. aan de Mimosastraat 1 in Zwolle. Met marktkramen waarin de atelierhouders jubileumaanbiedingen aan de man brengen, een podium met optredens, dans en muziek, een openingsceremonie, jongleer- en kleiworkshops, lekkere hapjes, en een expositie in de hal van het gebouw. Van jong tot oud, IEDEREEN is van harte welkom, de toegang is gratis. Vanzelfsprekend handhaven we de corona-regels (voor zover die er dan zijn), maar het merendeel van de activiteiten is sowieso buiten in de open lucht. Superleuk als je komt, wij hebben er heel veel zin in. Kijk voor het programma op de website van DOAS (klik hier).

En ja, wat moet ik eigenlijk als schilder met zo’n marktkraam? Schilderijen verkopen natuurlijk, maar dat is best lastig zonder wand om ze op te hangen. Broedend op hoe en wat te doen, heb ik -al rommelend in mijn atelier- ouder werk (en studies en schetsen) tevoorschijn gehaald. Daarvan maak ik op dit moment kleinere schilderijtjes en -vind ik zelf- bijzondere boekenleggers, die ik te koop aanbied voor ware feestprijsjes. In plaats van eenheidsworst heb je voor een paar tientjes een authentiek uniek met liefde gemaakt kunstwerkje, soms met lijstje en al!

Ik knutsel, knip, plak en lak nog lekker even door en hoop je te zien tijdens ons jubileumfeest.

Groet,
Willy

PS.1. VERLOTING
Doe je mee, als bezoeker van ons jubileumfeest, met de verloting? Bij binnenkomst op het plein kun je je aanmelden. Om 16.00 uur vindt de trekking plaats. We nemen contact met je op als je er op dat moment niet bent en wel iets hebt gewonnen. Ik zeg: doen!

PS.2. TUTORIALS
Voor degenen die het leuk vinden om schildertutorials te volgen: kijk eens op de website van het Rijksmuseum (klik hier), daar vind je een keur aan filmpjes om zelf mee aan de slag te gaan, zowel om te tekenen als om te schilderen.

PS.3. MUSEA
Heb je zin en tijd voor een museumbezoek, maar weet je niet wat en waar iets te zien is? Er is een overzichtswebsite (klik hier) met alle informatie over honderden kleine en grote musea in NL en lopende en te verwachten tentoonstellingen. Handig.

PS.4. MRS. DEGAS
Een paar maand geleden tipte ik jullie het boek ‘Mrs Degas’ van Arthur Japin. Ik kreeg een fijne tip terug: een kunstgids (klik hier) waarin de kunst die in dit boek van Japin aan de orde komt op een rij wordt gezet. Informatief.

2020 (nr 78 augustus) A different kettle of fish.

Een zomerse dag, een feestelijke lunch, leuke mensen in een prachtige omgeving. En dat dan vastleggen in verf. Welke schilder zegt nee tegen zo’n uitdaging?

Natuurlijk had ik bedacht dat die 26 gasten zouden bewegen, eten, drinken, praten, opstaan en ergens anders zouden gaan zitten. Maar ach, hoe vaak heb ik al niet plein air geschilderd in allerlei omstandigheden? Midden tussen de drommen toeristen in centrum Amsterdam, in wind en regen aan de Noordzee, tussen de muggen en mieren in het verzengend hete Toscaanse heuvelland. Nou dan. Gewoon doen dus. En er achter komen dat dit wel a different kettle of fish is.


Die beweeglijkheid blijkt nog niet eens het grootste probleem, veel lastiger is dat je nergens goed zicht hebt. Als je met je ezel aan de kopse kant van zo’n lange tafel staat, zit iedereen achter elkaar en zie je alleen de voorste personen. Ga je iets schuin staan naar links of rechts, dan zie je alleen ruggen.

Maar hé, zelfs Renoir schilderde zijn ‘Lunch van de roeiers’ uiteindelijk grotendeels in zijn atelier (ruim een jaar werkte hij er aan), waar vrienden en bekenden in alle rust voor hem als roeiers poseerden… Is dat vals spelen? Of gewoon een slimme zet? Ik ben in ieder geval nu voor deze opdracht in mijn atelier aan het werk met alles wat ik verzameld heb: de zegen van Renoir, de sensatie van de beleving van die dag in mij opgeslagen, mijn op locatie geschilderde opzet, plus een aantal foto’s, die ik heb geprint en geknipt en geplakt tot een compositie waar ik iets mee kan.

In mijn volgende brief laat ik je de resultaten zien.
Voor nu deel ik graag mijn ervaring in de vorm van een aantal praktische tips voor de schilders die zich uitgedaagd voelen:

1. Bedenk dat je buiten niet verder komt dan het schilderen van een impressie. Kies een paar mensen uit die je herkenbaar schildert, de overigen worden toetsjes en vlakjes en kleur zonder specifieke vorm.
2. Gebruik een atelierezel i.p.v. een veldezel.
3. Plaats twee doeken van hetzelfde formaat op je ezel achter elkaar, zodat het licht niet door je doek schijnt (heb je gelijk een reservedoek).
4. Gebruik een groot formaat werktafel en neem ruim voldoende spullen mee (terpentine, oude lappen, klemmen etc.). Vergeet niet je spiegeltje en je venster (zonder ben je verloren) en een lange lat, voor richtingen, heel fijn om zo’n eindeloze tafel er met een snelle rechte lijn op te zetten.
6. Maak veel foto’s om daarmee in je atelier door te kunnen schilderen.
7. Begin uitgerust, kom (veel) vroeger dan de gasten om je werkplek in te richten, drink niet mee met het gezelschap 😉 en tot slot: enough is enough, stop als de energie op is.

‘Plein-air painting is not a spectator sport, and it’s not a team effort. It’s the discipline of discovering yourself as you try to unravel the magic.’ (Skip Whitcomb)

 

Groet,
Willy

PS. Er zijn nog een paar plekken om deel te nemen aan de workshops; beginner of gevorderde, je bent welkom. Zie de agenda hiernaast.

2019 (nr 70 december) Kunstmatige kunst

Kunstmatige kunst. 


stilleven van bloemen, 60 x 40 cm, olieverf op doek 

In between onderwerpen en thema’s vind ik het heerlijk om een stilleven te schilderen. Vraagt geen denkwerk, is niet vernieuwend, is gewoon kijken, kijken en nog eens kijken, en opgaan in verf en vorm, kleur en textuur, tere bloemblaadjes, hoekige stelen. Lekker schilderen dus.

Hoe anders kan het ook, dacht ik toen ik een artikel las in de American Scientist.

Het artikel gaat over het creëren van autonome kunst door computerprogramma’s met behulp van algoritmes. Een algoritme is een reeks instructies die naar een specifiek doel leiden. Vergelijk het (simpel gezegd) met een kookrecept.

Computers zijn in veel dingen veel beter (intelligenter) dan mensen. Kunstmatig intelligent. Computers kunnen externe gegevens interpreteren, leren van die interpretaties, en die lessen gebruiken om -via flexibele aanpassing- doelen en taken te verwezenlijken. Zelflerend dus. Als je deze wetenschap in de kunst toepast krijg je bijzondere resultaten.

Drie Franse kunstenaars hebben duizenden portretten in een algoritme ingevoerd, waarmee ze het algoritme als het ware de esthetiek leerden van de portretkunst. Vervolgens creëerde het algoritme onderstaand portret. Saillant detail: het werd verkocht voor bijna € 400.000,=.


Portret van Edmond Belamy, gemaakt via artificial intelligence.

Interessante vraag: is dit product een kunstwerk?

Al in 1973 werd het programma AARON geschreven, dat volgens bepaalde regels tekeningen maakte. Het verschil met nu, is dat het algoritme geen regels volgt, maar -zelflerend dus- nieuwe afbeeldingen produceert door bestaand werk te analyseren.

De kunstenaar kan spelen met het algoritme, onder meer door selectief te zijn bij het invoeren van bestaande kunst. Of bijvoorbeeld (zie Anna Ridler) door eigen tekeningen n.a.v. film-stills in te voeren en vervolgens met de nieuwe computerbeelden een nieuwe film te maken .

Inmiddels is er AICAN: een programma dat bijna gelijk is aan een autonome kunstenaar en zo goed als zelfstandig werkt. Het programma is gevoed met 80.000 afbeeldingen. In 75% van de beoordelingen dachten kunstkenners dat de kunst gemaakt was door een kunstenaar, in plaats van een computer.

Ik ben benieuwd welke reactie dit oproept bij jou. Spannende ontwikkeling? Gebruik van maken? Zijn kunstenaars overbodig geworden? Of zal het onze tijd wel duren? Dat laatste geloof ik niet, we zitten er met zijn allen midden in. Artificial intelligence is hot en wordt op heel veel meer terreinen ingezet dan je opmerkt. De techniek is fantastisch, het gebruik kan behoorlijk spooky zijn.

Voorlopig toch maar gewoon doorschilderen 😉

Groet,
Willy

2019 (nr 69 november) Stof wissen

Het is muisstil, als we met het maximale aantal van 25 mensen de Scrovegni-kapel inlopen. Iedereen is vol verwachting na het zien van de film over de totstandkoming van dit grootse werk van de meester. Die film duurt 10 minuten en wordt vertoond in de klimaatruimte voor de ingang van de kapel; verplichte voorbereiding voor alle bezoekers. Heel goed! Want je kijkt daarna anders, beter ook.

Giotto schilderde deze fresco’s in Padua rond het jaar 1300. Ik zie hoe teder Maria naar haar baby kijkt (voor het eerst in de schilderkunst aandacht voor emoties in gezichtsuitdrukkingen), hoe plastisch echt de figuren zijn (ook zeer vernieuwend in die tijd, waarin nog ‘plat’ werd geschilderd) en ben me ervan bewust dat ik hier sta te kijken naar de eerste kus ooit in verf.


Wil je een leuk artikel hierover lezen klik hier.

Kijken met voorkennis, dat maakt bij mijn bezoek aan de Biënnale in Venetië ook enorm verschil. De eerste dag enigszins blanco erin. Bijna beschamend wat je dan allemaal niet ziet en niet ervaart, als je pas daarná gaat lezen over de kunstwerken. Zo vroeg ik me bijvoorbeeld af bij het zien van die enorme boot op de kade of dat ding niet weggehaald had moeten worden. Of is dat ook al kunst, gewoon een boot? Wel prachtig, dat blauw tegen die blauwe lucht. Paar fotootjes. En weer door…

  

Die avond lees ik dat dit de Barca Nostra is, het wrak van een vissersboot, gezonken in 2015 in de Middellandse Zee, onderweg naar Europa met ca 800 (of 1100, niemand die het weet) migranten. Slechts 28 overlevenden. Een monument voor de doden. Een politiek statement. En kunst dus. Of niet. Dat laatste vind ik dan niet meer zo interessant.

 “Kunst wist het stof van het dagelijks leven van onze ziel.”

Pablo Picasso

Zo is het mensen! Stof wissen, door open te kijken naar kunst, zonder -ondoordachte- aannames. Informeer je, en laat je overtuigingen lekker thuis -die roeren zich toch wel weer zodra ze de kans krijgen 😉 Wie weet raak je ontroerd, word je verrast, verander je van mening en voel je je daardoor verrijkt.

Hoe zou de wereld er uit zien als zo’n houding gemeengoed zou zijn, niet alleen in de kunst.

En rustig maar, ik heb het tegen mezelf natuurlijk, jij doet dit altijd al zo.

Tot slot: in de komende novembermaand geef ik een aantal schilderlessen in mijn atelier in De Oude Ambachtsschool in Zwolle. En daarnaast ook twee keer de mogelijkheid mee te doen met een inloopatelier, waarbij je zelfstandig werkt. Wil je hier meer over weten kijk dan hiernaast in de agenda of op mijn website (klik hier). Ik houd de groep bewust klein (maximaal 5 deelnemers), er zijn nog een paar plaatsen, dus als je zin hebt in een fijne schilderochtend, laat me dat dan snel weten.

Groet,
Willy

2019 (nr. 60 februari): A happy cow

A happy cow.


olieverf op paneel, ca. 20 x 30 cm, verkocht

Een gezellige drukke atelierverkoopdag was het, vorige week zaterdag in de Oude Ambachtsschool in Zwolle. Bovenstaand paneeltje en ook onderstaande werken heb ik verkocht, plus nog een stuk of 10 andere.

Als gezamenlijke atelierhouders organiseren we jaarlijks zo’n atelierverkoopdag in januari, leuk om te onthouden.

    
    
    
    

En terwijl ik vrolijk en blij met alle reuring en ontmoetingen in mijn atelier rondliep, werd mijn goede bui eind van die middag bijna de nek om gedraaid door een gesprek met een mij onbekende man. Hij liep zonder te groeten binnen, kéék naar mijn werk -het is doorgaans direct duidelijk of iemand echt kijkt, en dat deed hij- en riep na een paar minuten tegen niemand in het bijzonder: ‘het is verdomme toch ook wel wat, zo’n opruiming!’

Oké… We raakten in gesprek. Hij bleek één van de oprichters van de culturele broedplaats te zijn, uit de tijd dat DOAS een kraakpand was, en vertelde dat de kunstenaars destijds regelmatig een vuur maakten op het plein om werk dat niet voor een goede prijs verkocht werd in de fik te steken. Liever vernietigen dus, dan je prijs verlagen. Tsja. Hij raakte een gevoelig punt.

Is het hoerig om ouder werk voor minder te verkopen dan je het in eerste instantie waard vond? Of is het simpelweg fijn dat het -weliswaar voor minder geld- toch gekocht wordt en een plek krijgt waar mensen het zien en er hopelijk van genieten? Principe versus commercie.
Toen hij wegliep riep hij nog over zijn schouder naar mij: ‘Je maakt verdomd goed werk’. Dat dan wel weer. Bedankt meneer. Voor het gesprek, dat in ieder geval eerlijk was.

Ik ben echt benieuwd wat jouw mening is hierover.

Maar voor wie dus even dacht dat ik ‘binnen’ ben na deze verkopen: het gaat hier niet over de 80 miljoen voor ‘Pool with Two Figures’ van David Hockney, noch over die 6 miljoen voor de Rubenstekening van Pr. Christina 😉

Waar het wel over gaat:

At my easel I’m as happy as a cow in her stall.” 

(Louise Nevelson, Amerikaans beeldhouwster)

Groet,
Willy

2018 december: Stof van het dagelijkse leven

Stof van het dagelijkse leven.

naar Chaïm Soutine: La jeune anglaise

Ik ben gek van het werk van Chaïm Soutine (Wit-Rusland 1893 – Frankrijk 1943). Chaïm groeit op als 10e van 11 kinderen in een arm Joods gezin en vertrekt op z’n 20e naar Parijs. Daar brengt hij veel tijd door in het Louvre, waar hij de oude meesters bestudeert.

Hij maakt intense schilderijen; pasteus, krachtig, rauw, en bizar. Uit de boeken en artikelen die ik over hem heb gelezen komt het beeld naar voren van een koortsachtig fanatieke schilder, een emotionele man. Een stinkende viespeuk ook, met een onmogelijk karakter. Maar hé, wie maakt zich druk om hygiëne en omgangsvormen als je zulke schilderijen maakt;-)

In de workshop die ik geef op zaterdag 15 december in mijn atelier in Zwolle kan je, als je dat wilt, zelf een schilderij van Soutine kopiëren. Erg leuk om te doen! We werken dan met water vermengbare olieverf (daar heb ik dit voorbeeld hierboven ook mee geschilderd). Kijk voor meer informatie op mijn website. Je kunt je nog aanmelden als je mee wilt doen, je bent welkom.

Iets anders: bezoek je ook wel eens de KunstRAI, de TEFAF in Maastricht, PAN Amsterdam, of een andere kunstbeurs in binnen- of buitenland? Kijk dan naar dit filmpje van Jerry Saltz, senior kunstcriticus bij New York Magazine. Hij vertelt je in 5 minuten hoe je jezelf door zo’n beurs heen werkt. Ik vind hem grappig. Zijn advies: laat je niet intimideren en heb een open blik. Wat mij betreft geldt dat ook buiten kunstbeurzen. Klik hier.

Tot slot: een paar keer per jaar schrijf ik een blog voor de website van een post-hbo-opleiding coaching (CRK) waarbij mij het onderwerp ‘levenskunst’ is toebedeeld. Eervol daarover te schrijven, lastig ook. Want kunst is al moeilijk te definiëren, maar wat is dan eigenlijk levenskunst? Gelukkig mag ik er ook een schilderij bij maken. klik hier

‘Kunst
wist het stof
van het dagelijkse leven
van onze ziel.’   (Pablo Picasso)

Lieve lezers, laten we er een mooie decembermaand van maken; liefdevol, feestelijk, kunstzinnig, met humor en met momenten van stilte en van samen zijn.

Groet,

Willy

2018 november: Vrienden van het venster

Vrienden van het venster.

De afgelopen periode heb ik verschillende workshops gegeven, in mijn atelier en op locatie. Erg leuk! Onmisbaar bij het schilderen naar de werkelijkheid is het venster. Ik raak steeds meer bevriend met het venster, en met mij degenen die dit serieus uitproberen. Het werkt namelijk!


olieverf op papier, uitsnedes

Dit hulpmiddel helpt je de uitsnede en dus jouw compositie te bepalen, primair tijdens het schilderen, maar ook achteraf. Het venster (of kader) kan gewoon een kartonnen passe-partout zijn, dat je aan de twee tegenoverliggende zijden schuin doorknipt, waardoor je twee losse elementen krijgt waar je mee kunt schuiven (zie de foto’s hiernaast).


Zonder venster verdwaal je hier subiet.

Zo zijn er wel meer hulpmiddelen, zoals het spiegeltje (klik hier voor een 1-minuut-filmpje) en de breinaald (of potlood of penseel) om te meten (klik hier) voor een goed instructiefilmpje van 8 minuten. Dit alles ter ondersteuning, om de vertaling van 3D naar 2D te maken. Want dat, beste lezers, is de uitdaging wanneer je niet van foto schildert.

Iets heel anders: naar alle waarschijnlijkheid gaat de btw op de aankoop van schilderijen omhoog van 6% naar 9% met ingang van 1 januari 2019. Goed om te weten als je een aankoop of een portretopdracht overweegt. Doe het nu!

En tot slot geef ik jullie de link naar een super interessante Ted-talk van Anil Seth (neurowetenschapper) over bewustzijn, over hoe je de wereld ervaart en hoe je jezelf in die wereld ervaart. Hier moet je echt even voor gaan zitten en met aandacht naar kijken en luisteren. Perceptie (het waarnemen van de dingen in de wereld) is voor een deel gokwerk, zegt Seth. Alleen al voor de optische illusie die hij laat zien is dit Tedje de moeite waard. Je zou denken, wat heeft dat met schilderen te maken? Voor mij alles! Klik hier. Laat me graag weten of je hier iets aan hebt.

Groet,
Willy

2018 september: Napels zien…

Napels zien…


Napels, olieverf op paneel, 30 x 50 cm, detail.

Napels
Sinds ik de boeken van Elena Ferrante heb gelezen, heeft Napels er voor mij een paar dimensies bijgekregen, naast heerlijke stad van kunst, cultuur, geschiedenis en gastronomie. Napels is ook een stad van armoede, grofheid en geweld. Dus dit paneeltje is geschilderd met de romantische penseel van een Italië-liefhebber: een door de straten van Napels dartelend jongetje met z’n springerige hondje, in het felle licht dat tussen de hoge gevels op de keien valt. De realiteit hoeft niet altijd op numero uno te staan, toch?

Workshops
De tijd van lesprogramma’s, cursussen en workshops komt er weer aan nu de zomer op zijn einde loopt. Heb je ook zin om in actie te komen? Er is veel mogelijk. Van een schilderworkshop met een kleine groep (tot 8 personen) tot een familie-, vrienden- of bedrijfsuitje met een grote groep, verspreid over meerdere ateliers in de Oude Ambachtsschool in Zwolle. Dit filmpje (klik hier) van een personeelsuitje in mei jl in Doas, waarvoor we met 10 atelierhouders het aanbod leverden, geeft je een indruk .

Ik laat je hieronder graag zien welke verrassende (zelf)portretjes mensen zoal schilderen, meestal zonder voorheen ooit een penseel vast te hebben gehad. Daar word ik vrolijk van; hoe mensen dat aanpakken, welke oplossingen ze hebben voor problemen die ze tegenkomen tijdens het schilderen, en wat voor ‘eigen’ resultaat dat oplevert.

   
   
Neem vrijblijvend contact met me op als je geïnteresseerd bent.

Wat is kunst?
Die eeuwige vraag! ‘Als ik wist wat kunst was, zou ik het voor me houden’, zei Picasso. Haha. Kijk even naar dit schoolfilmpje (7 minuten) over Marcel Duchamp, Wim T. Schippers, Ted Noten en Lily van der Stokker (klik hier), De laatste heeft vanaf eind oktober a.s. een overzichtstentoonstelling in het Stedelijk Museum in Amsterdam, ik ga zeker kijken. Als je iets wilt lezen over wat Lily van der Stokker beweegt bij het maken van haar werk: klik hier

Groet,
Willy